Đau bụng kinh là gì?

Đau bụng kinh hay còn được gọi là thống kinh là triệu chứng phổ biến ở nữ giới khi đến chu kỳ kinh nguyệt. Hầu hết, chị em phụ nữ đã từng trải qua tình trạng này ít nhất một lần trong đời. Theo đó, cơn đau bụng kinh nguyệt gây ra cảm giác đau thắt vùng bụng dưới, sau có thể lan ra lưng và xuống hai đùi.

Ở mỗi người hoặc ngay cả ở mỗi chu kỳ của nữ giới, mức độ đau bụng khi có kinh nguyệt là khác nhau. Có lúc cơn đau bụng kinh quằn quại, dữ dội nhưng có lúc chỉ gây ra cảm giác nhoi nhói một chút ở vùng bụng dưới. Dù ở mức độ nào, hiện tượng này cũng khiến chị em cảm thấy mệt mỏi, khó chịu ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt và công việc.

Theo các chuyên gia, tình trạng đau bụng khi có kinh nguyệt sẽ được cải thiện theo độ tuổi hoặc sau khi phụ nữ sinh con. Tuy nhiên, một số trường hợp cơn đau vẫn kéo dài do một số nguyên nhân nhất định.

Nguyên nhân gây đau bụng kinh

Tại sao lại bị đau bụng kinh nguyệt? Nhiều chị em gặp phải những cơn đau bụng kinh dữ dội khi đến ngày hành kinh nhưng không biết nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là gì. Theo các chuyên gia, đau bụng kinh được chia làm 2 dạng là đau bụng kinh nguyên phát và đau bụng kinh thứ phát. Ở mỗi dạng sẽ có những nguyên nhân khác nhau. Cụ thể:

• Đau bụng kinh nguyên phát

Đau bụng kinh nguyên phát còn được gọi là đau bụng kinh cơ năng, thường gặp ở những nữ giới mới bước vào độ tuổi dậy thì và kéo dài khoảng 2 - 3 năm sau đó. Đau bụng kinh nguyên phát gây ra những cơn đau bụng dữ dội từ dưới lên trên tử cung, người mệt mỏi, buồn nôn, chóng mặt. Nguyên nhân gây đau bụng kinh ở dạng này có thể do một vài yếu tố cấu trúc, cơ năng hoạt động của bộ phận sinh sản gây ra như:

- Tử cung co thắt quá mức hoặc co thắt không bình thường

Trong thời gian hành kinh, tử cung sẽ liên tục co bóp nhằm đẩy hết các phần tử niêm mạc tử cung đã bị hoại tử ra bên ngoài, tạo ra máu kinh nguyệt. Điều này khiến cho các mạch máu bị siết chặt lại, gây thiếu máu và oxy gây nên những cơn đau bụng kinh bình thường hoặc dữ dội cho chị em.

- Hàm lượng prostaglandin trong máu kinh và nội mạc tử cung tăng cao

Prostaglandin (PG) là chất tác động và làm cho tử cung co thắt nhiều hơn. Vì vậy, ở những chị em phụ nữ có hàm lượng PG trong máu cao, khi đến ngày hành kinh, tử cung sẽ co bóp mạnh và liên tục và gây ra những cơn đau bụng kinh quằn quại hơn so với những chị em có hàm lượng chất này thấp hoặc trung bình.

- Ống trứng hẹp

Nguyên nhân bị đau bụng kinh có thể do nữ giới có ống trứng hẹp. Khi ống trứng hẹp, việc đẩy máu kinh ra ngoài gặp nhiều khó khăn. Tử cung phải co bóp, làm việc nhiều hơn gây co rút tử cung khiến nữ giới xuất hiện những cơn đau bụng kinh nguyệt dữ dội.

Nhìn chung, đau bụng khi có kinh nguyệt thuộc dạng nguyên phát thường không nguy hiểm đến sức khỏe. Chị em chỉ cần nghỉ ngơi hợp lý, ăn uống đầy đủ và tránh vận động mạnh trong những ngày này.

• Đau bụng kinh thứ phát

Đau bụng kinh thứ phát còn được gọi là đau bụng kinh thực thể. Tình trạng này thường ít gặp hơn, xảy ra phổ biến ở phụ nữ từ 30 - 45. Nguyên nhân xuất phát từ việc nữ giới đang gặp phải một số bệnh phụ khoa như: lạc nội mạc tử cung, u xơ tử cung, viêm vùng chậu... Đây là tình trạng nguy hiểm cần phải được điều trị kịp thời để tránh gây ra các biến chứng không mong muốn cho sức khỏe. Về vấn đề này, chúng tôi sẽ giải đáp cụ thể trong phần nguyên nhân đau bụng kinh phía dưới đây.

- Lạc nội mạc tử cung

Là tình trạng lớp nội mạc tử cung vốn dĩ phải ở bên trong tử cung nhưng lại "đi lạc" ra vị trí khác bên ngoài tử cung. Đa phần, các trường hợp nội mạc tử cung được phát hiện ra ở buồng trứng, ống dẫn trứng, mặt sau của tử cung... Điều này khiến cho những cơn đau vùng chậu trong những ngày hành kinh sẽ bắt đầu sớm hơn và kéo dài sau khi kết thúc hành kinh.

- U xơ tử cung

U xơ tử cung là căn bệnh thường gặp ở những phụ nữ trên 30 tuổi. Bệnh là tình trạng trên bề mặt tử cung hoặc cổ tử cung xuất hiện những cục bướu thịt nhỏ được tạo thành từ các mô sợi liên kết với nhau.

U xơ tử cung là bệnh lành tính nhưng nếu các khối u phát triển với kích thước lớn sẽ gây ra nhiều ảnh hưởng xấu tới sức khỏe. Nhẹ nhất là việc chúng khiến cản trở quá trình đẩy máu kinh nguyệt ra khỏi tử cung, gây nên tình trạng rong kinh, đau bụng kinh. Về lâu dài, bệnh có thể khiến nữ giới bị vô sinh hiếm muộn, thậm chí đe dọa đến tính mạng người bệnh.

- Viêm vùng chậu

Không loại trừ nguyên nhân đau bụng kinh quằn quại ở nữ giới là do viêm vùng chậu. Đây là căn bệnh phụ khoa xuất phát từ việc một hoặc nhiều bộ phận vùng chậu như: tử cung, buồng trứng, ống dẫn trứng bị viêm nhiễm do vi khuẩn tấn công. Tình trạng này khiến cho chị em gặp phải những cơn đau bụng dữ dội khi có kinh nguyệt, tiểu rát, tiểu buốt, sốt nhẹ, ra khí hư bất thường…

Nếu không được điều trị kịp thời, viêm vùng chậu có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như: gây mô sẹo tử cung, làm tăng nguy cơ mang thai ngoài tử cung, vô sinh, hiếm muộn. Nguy hiểm hơn, bệnh có thể tạo mủ và gây ra các tổn thương trong tử cung và buồng trứng, dẫn đến áp xe, đe dọa tính mạng người bệnh.

Như vậy, có nhiều nguyên nhân gây nên hiện tượng đau bụng khi có kinh nguyệt. Chị em cần chú ý theo dõi, nếu thường xuyên gặp phải những cơn đau bụng kinh dữ dội, đau kéo dài, kèm theo các dấu hiệu bất thường, chị em nên đến cơ sở y tế để thăm khám kịp thời, tránh để lại các biến chứng nguy hiểm.

Triệu chứng đau bụng kinh ở nữ giới

Đa phần, chị em từng ít nhất một lần trong đời trải qua cảm giác đau bụng khi hành kinh. Theo các chuyên gia, ở mỗi người triệu chứng đau bụng kinh là khác nhau. Thậm chí, ngay cả giữa các kỳ kinh nguyệt của chị em, các triệu chứng này cũng không giống nhau hoàn toàn. Tuy nhiên, nhìn chung, khi bị đau bụng kinh nguyệt, nữ giới sẽ gặp phải các biểu hiện sau:

- Đau âm ỉ hoặc đau nhói vùng bụng dưới cơn đau sau đó có thể lan xuống vùng đùi, xương mu và bẹn trong.

- Ngực căng tức, đầu ngực đau nhẹ.

- Đau đầu, đau lưng, hoa mắt, chóng mặt, cơ thể mệt mỏi.

- Đầy bụng, nặng bụng dưới, buồn nôn, ói mửa. Một số trường hợp bị sốt nhẹ, tiêu chảy.

- Mặt, lưng nổi nhiều mụn hơn bình thường.

- Tâm trạng thay đổi thất thường, dễ cáu gắt.

Ngoài ra, dấu hiệu đau bụng kinh có thể gặp phải là hiện tượng khí hư ra nhiều, máu kinh ra nhiều và có nhiều cục máu đông. Các triệu chứng này thường xuất hiện trước, trong và sau khi hành kinh vài ngày. Nếu cơn đau quá dữ dội, chị em tuyệt đối không tự ý sử dụng các loại thuốc giảm đau. Tốt nhất, nên đến gặp bác sĩ để được tư vấn, hạn chế thấp nhất các triệu chứng của tình trạng đau bụng kinh.

Cách chữa đau bụng kinh hiệu quả

Đau bụng khi hành kinh khiến cơ thể chị em luôn cảm thấy khó chịu, mệt mỏi, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống sinh hoạt và công việc. Chính vì vậy, tìm ra cách chữa đau bụng kinh hiệu quả là điều mà tất cả chị em phụ nữ đều mong muốn. Theo các chuyên gia phòng khám phụ khoa ở Hà Nội, tùy vào nguyên nhân, mức độ đau bụng kinh mà nữ giới có thể hạn chế tình trạng này bằng cách áp dụng các phương pháp dân gian hoặc thực hiện biện pháp y khoa hiện đại. Cụ thể:

• Chữa đau bụng kinh bằng các phương pháp dân gian

Là phương pháp được áp dụng cho những trường hợp bị đau bụng kinh nguyên phát. Chị em thường chỉ cảm thấy các cơn đau lâm râm, đau từng đợt với mức độ nhẹ trong thời gian ngắn.

1. Chữa đau bụng kinh hiệu quả từ gừng tươi

Gừng tươi là gia vị quen thuộc, có mặt trong gian bếp của nhiều hộ gia đình. Không chỉ làm dậy hương vị các món ăn, gừng tươi còn là vị thuốc chữa được rất nhiều bệnh. Trong đó, dùng gừng tươi để làm giảm cơn đau bụng khi hành kinh là phương pháp được nhiều chị em áp dụng.

Theo đó, gừng có tính nóng, có thể làm ấm bụng và giúp máu lưu thông tốt hơn. Chính vì vậy, chị em có thể giã nát hoặc xắt lát gừng tươi thành các miếng nhỏ và bọc trong khăn xô. Sau đó đắp vào vùng bụng dưới trong 5 - 7 phút để giảm nhanh triệu chứng đau bụng kinh dữ dội. Ngoài ra, nữ giới cũng có thể uống trà gừng, nước gừng tươi kèm theo mật ông để nâng cao công dụng.

2. Chườm nóng bụng dưới

Nguyên nhân đau bụng kinh đôi khi là do máu kinh bị dồn ứ trong tử cung mà không thể đẩy ra ngoài. Vì vậy, chườm nóng là cách giúp máu dễ lưu thông, cơ trên tử cung co thắt nhịp nhàng hơn, từ đó hạn chế những cơn đau bụng kinh nguyệt quằn quại cho chị em.

Cách giảm đau bụng kinh nhanh nhất bằng phương pháp này được thực hiện khá đơn giản. Chị em chỉ cần chuẩn bị một bình thủy tinh hoặc bình cao su đã được đổ nước ấm vào hoặc dùng túi sưởi để chườm vào bụng dưới trong những ngày hành kinh. Sau 10 - 15 phút chườm nóng, nữ giới sẽ thấy cơn đau bụng kinh không còn dữ dội như trước, thậm chí biến mất trong một khoảng thời gian nhất định.

3. Chữa đau bụng kinh từ trứng gà và ngải cứu

Không chỉ là là thực phẩm bổ sung nhiều chất thiết yếu cho cơ thể, trứng gà và ngải cứu còn là một trong cách chữa đau bụng kinh tại nhà hiệu quả, được nhiều chị em áp dụng tại nhà hiện nay. Theo đó, bài thuốc này vừa giúp giảm nhanh những cơn đau bụng kinh nguyệt vừa có tác dụng bổ huyết, điều hòa kinh nguyệt.

Chị em chỉ cần thái nhỏ một nắm ngải cứu rồi trộn đều với trứng gà và mật ong (Có thể bỏ thêm một chút gia vị cho dễ ăn). Sau đó, đem hỗn hợp này đi hấp cách thủy và ăn trong những ngày diễn ra kinh nguyệt. Tuy nhiên, với những người bị tiền sử về tim mạch, huyết áp cao không nên ăn quá nhiều trứng gà vì dễ khiến bệnh trở nên nặng hơn, đe dọa đến sức khỏe và tính mạng.

4. Massage với tinh dầu thơm

Đây là cách chữa đau bụng kinh đơn giản tại nhà mà chị em có thể tham khảo. Bạn chỉ cần dùng bàn tay nhẹ nhàng massage xung quanh phần bụng và thắt lưng để giúp cơ bụng không bị co thắt. Việc kết hợp cùng với tinh dầu thơm sẽ giúp máu lưu thông tốt hơn, từ đó xoa dịu cơn đau nhanh chóng.

5. Chữa đau bụng kinh bằng nghệ tươi

Nghệ tươi, đặc biệt là nghệ vàng là một vị thuốc giúp làm ấm cơ thể, điều hòa kinh nguyệt, lưu thông khí huyết và giảm nhanh các triệu chứng đau bụng kinh. Chính vì vậy, với những nữ giới thường bị đau bụng khi có kinh nguyệt thì đây là phương pháp an toàn, hiệu quả và vô cùng tiết kiệm.

Cách thực hiện đơn giản nhất là dùng gừng tươi gọt vỏ, nghiền thành bột, tán mịn và trộn đều với mật ong để uống. Ngoài ra, để nâng cao hiệu quả, chị em có thể chế biến nghệ vào các món ăn hàng ngày như: thịt rang nghệ, cá kho nghệ... vừa giảm đau bụng kinh, vừa tốt cho dạ dày và làn da của nữ giới.

6. Cách chữa đau bụng kinh hiệu quả nhất

• Cách trị đau bụng kinh bằng phương pháp y khoa hiện đại

Với những trường hợp bị đau bụng kinh dữ dội, đau bụng kinh thứ phát, việc áp dụng các bài thuốc dân gian gần như không có tác dụng. Thậm chí, một số phương pháp có thể để lại tác dụng phụ nếu nữ giới thực hiện không đúng cách. Chính vì vậy, nếu cơn đau bụng kinh kéo dài, đau quằn quại hoặc kèm theo các triệu chứng bất thường, chị em nên đến cơ sở y tế để được kiểm tra kịp thời, hạn chế thấp nhất các biến chứng không mong muốn có thể xảy ra.

- Cách trị đau bụng kinh bằng thuốc tây y

Sau khi kiểm tra, bác sĩ có thể chỉ định nữ giới sử dụng một số loại thuốc chống viêm, giảm đau không có chứa Steroid để hạn chế tình trạng mất máu và giảm đau bụng trong chu kỳ kinh nguyệt. Ngoài ra, một số loại thuốc tránh thai có thể được kê đơn nhằm giảm nhanh cơn đau bụng kinh, đồng thời giúp chị em điều hòa kinh nguyệt.

Sử dụng thuốc giảm đau bụng kinh chỉ được áp dụng với những trường hợp không bị dị ứng với các thành phần của thuốc. Chị em tuyệt đối không tự ý mua thuốc bên ngoài khi chưa được bác sĩ kê đơn vì có thể gây tác dụng ngược lại, thậm chí ảnh hưởng đến khả năng sinh sản sau này.

- Phẫu thuật can thiệp ngoại khoa

Với những trường hợp bị đau bụng kinh dữ dội do mắc phải các bệnh phụ khoa giai đoạn nặng như: u xơ tử cung, lạc nội mạc tử cung, viêm vùng chậu... nhiều khả năng bác sĩ sẽ thực hiện các biện pháp can thiệp ngoại khoa nhằm loại bỏ nhanh chóng triệu chứng bệnh, bảo vệ sức khỏe nữ giới.

Tùy vào căn bệnh mắc phải mà các phương pháp can thiệp sẽ khác nhau. Tuy nhiên, trước khi điều trị bệnh, nữ giới cần phải được tiến hành thăm khám, xét nghiệm, nội soi cổ tử cung kỹ lưỡng trước. Chị em cần chú ý lựa chọn địa chỉ khám phụ khoa uy tín, chất lượng để thăm khám và thực hiện các thủ thuật can thiệp, đảm bảo kết quả điều trị được tốt nhất.

Một số lưu ý khi bị đau bụng kinh chị em nên biết

Để cơn đau bụng khi có kinh nguyệt không còn trở thành nỗi lo sợ, ám ảnh cho chị em, bên cạnh việc áp dụng các biện pháp giảm đau trên, nữ giới cũng nên lưu ý đến một số vấn đề sau:

- Vệ sinh vùng kín sạch sẽ bằng nước ấm trong những ngày hành kinh để tránh gặp phải những căn bệnh viêm nhiễm phụ khoa nguy hiểm, là nguyên nhân khiến cơn đau bụng kinh trở nên dữ dội, khó chịu hơn.

- Uống nhiều nước để giúp điều hòa cơ thể, hạn chế các triệu chứng đau bụng kinh.

- Bổ sung các thực phẩm giàu vitamin, canxi giúp giảm đau, tránh tình trạng mệt mỏi.

- Giữ ấm cho cơ thể, hạn chế tiếp xúc với nước lạnh.

- Vận động nhẹ nhàng trong những ngày hành kinh để giúp máu huyết trong cơ thể lưu thông tốt.

- Giữ tâm trạng ổn định, tránh căng thẳng, lo lắng.

Không chỉ gây đau, cơ thể mệt mỏi, ảnh hưởng đến chất lượng sinh hoạt và công việc, đau bụng kinh còn có thể là dấu hiệu cảnh báo bạn đang mắc phải một số bệnh lý phụ khoa nguy hiểm. Chính vì vậy, với những thông tin được chia sẻ trên đây, hi vọng sẽ giúp chị em có được những kiến thức hữu ích trong việc chăm sóc sức khỏe bản thân được tốt hơn. Bạn đọc có câu hỏi cần được chuyên gia tư vấn phụ khoa, vui lòng gọi đến hotline 0367402884 để được giải đáp nhanh chóng và hoàn toàn miễn phí. Chúc chị em sức khỏe!